Sól jest składnikiem diety, z którego nie można całkowicie zrezygnować. Składa się głównie z sodu – pierwiastka niezbędnego do życia, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego, gospodarki wodnej, a ponadto jest składnikiem kwasu solnego w żołądku.
Jednak coraz częściej słyszy się o spożywaniu soli w nadmiarze. Przypadłość ta dotyczy bardzo dużej części społeczeństwa, szczególnie osób w średnim wieku. Spożywanie soli w nadmiernych ilościach, może przyczynić się do podwyższenia ciśnienia krwi, rozwoju nadciśnienia tętniczego i miażdżycy, a także wielu innych schorzeń. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że 49% chorób serca i 62% wszystkich udarów może mieć związek z nadciśnieniem tętniczym spowodowanym między innymi zbyt dużym spożyciem soli, natomiast podwyższenie jej spożycia o jedyne 2 gramy dziennie (łyżeczka soli to tylko 5g!!) powoduje wzrost ryzyka udaru mózgu o 23% i wzrost ryzyka epizodów sercowo-naczyniowych o 17%.
Światowa Organizacja Zdrowia zaleca ograniczenie spożycia soli do 5 gram dziennie (czyli 1 łyżeczka). Niestety w obecnych czasach zdecydowanie łatwiej jest nam przekroczyć zalecaną ilość soli w diecie, a dzieje się tak głównie z powodu spożywania dużej ilości produktów z „ukrytą solą”. Do takich produktów należą między innymi: pieczywo, marynowane mięso oraz jego przetwory – wędliny i konserwy, sosy i produkty typu „instant” (inaczej gotowce w proszku). Aby nie przekraczać wyznaczonej normy spożycia soli warto wprowadzić w życie parę zmian, należą do nich:
- Rezygnacja z gotowych produktów – by je zastąpić warto przygotowywać posiłki od A do Z samemu, wtedy wiemy ile zawierają soli.
- Stosowanie ziół zamiast soli – świetnie sprawdzają się zioła świeże jak i suszone, dostępne w każdym sklepie spożywczym. Zioła mogą nadać potrawom nowy, ciekawy smak, a przy tym mają działania prozdrowotne, a wiele z nich działa również przeciwzapalnie na nasz organizm.
- Dodawanie do potraw owoców cytrusowych (sok lub skórki), a także innych naturalnych składników, takich jak: ocet, suszone pomidory czy grzyby wzmocni smak dania.
- Jeśli nie wyobrażasz sobie życia bez solenia potraw warto zainwestować w zdrowszy substytut soli kuchennej – sól potasową. Można ją kupić w sklepach ze zdrową żywnością, aptekach lub w sklepach internetowych.
Warto także patrzeć na skład kupowanej soli, ponieważ na rynku istnieją różne mieszkanki, a niektóre z nich zawierają nawet 3 razy mniej sodu. Niestety sól potasowa nie powinna być sosowana u osób z chorobami nerek.
Ze względu na własne oraz najbliższych zdrowie warto czytać skład kupowanych produktów oraz zacząć eksperymentować z naturalnym przyprawianiem potraw. Nie bójmy się próbować nowych smaków.
Źródła:
- Z. Sikorski , Chemia żywności, T.3, Odżywcze i zdrowotne właściwości składników
żywności, WNT, Warszawa, 2012. - E. Dybkowska, M. Bazarnik, B. Waszkiewicz-Robak; „Pieczywo jako źródło soli w diecie”;
Probl Hig Epidemiol 2015, str. 482 - W.B. Szostak, M. Jarosz; „Wpływ spożycia soli na rozwój chorób układu krążenia.”
Żywienie Człowieka i Metabolizm, 2010; 37(5-6): 374-380
- Knyszewski, M. Czapiewska, K. Kaźmierczak, A. Lebiedzińska „Wpływ stylu
życia współczesnego człowieka na rozwój chorób układu krążenia.”;
Bromat. Chem. Toksykol. – XLIX, 2016, 2, str. 107-113
- K. Cepanec, S. Vugrinec, T. Cvetković, J. Ranilović “Potassium Chloride‐Based Salt
Substitutes: A Critical Review with a Focus on the Patent Literature”, Comprehensive
Reviews in Food Science and Food Safety, 2017 - K. Lendzion, J. Batura; „Wpływ chlorku potasu jako częściowego zamiennika chlorku
sodu w mieszance peklującej na jakość pasztetu z mięsa strusiego.” Inżynieria Rolnicza
7/2006, Olsztyn, str. 311-314 - Greer, R. C., Marklund, M., Anderson, A. M., Cobb, L. K., Dalcin, A. C., Henry, R., Apeel,
L. J. “Potassium-Enriched Salt Substitutes as a Means to Lower Blood Pressure, Benefits
and Risks.” Hypertension, 75, str.266–274. - E. Czarniecka-Skubina, E, Olubiec-Opatowska „Pożegnanie z solniczką”, 2018